اختلالات خواب در بیماری آلزایمر (Sleep Disorders in Alzheimer's Disease)

بیماری آلزایمر یک بیماری تخریبی در سلولهای مغزی است که با کاهش تدریجی و پیش رونده حافظه اخیر و سایر حیطه های شناختی در افراد مسن تظاهر می یابد. اختلالات خواب در بیماری آلزایمر شایع بوده و با پیشرفت بیماری تشدید می شود به طوری که اختلالات خواب در ۲۵ درصد افراد با آلزایمر خفیف تا متوسط و ۵۰ درصد افراد با بیماری متوسط تا شدید دیده می شود.

با توجه به نقش خواب در پیشگیری از تجمع پروتئین های سمی (بتا آمیلوئید) در مغز که عامل بیماری آلزایمر است، وجود اختلالات خواب در بیماری آلزایمر و عدم درمان آن منجر به پیشرفت سریعتر مشکلات شناختی در ایشان می شود.

به طور کلی خواب بیماران آلزایمری تکه تکه و همراه با بیداریهای مکرر، افزایش طول مدت زمان بیداری حین خواب، کاهش خواب عمیق و خواب رویا می باشد. اختلالات خواب در آلزایمر شامل خواب الودگی روزانه، بی خوابی شبانه، اختلال در ریتم شبانه روزی (به علت اختلال در ترشح ملاتونین که می تواند قبل از ظهور سایر علایم بروز کند)، آپنه انسدادی خواب و اختلالات حرکتی حین خواب مانند سندرم پای بیقرار است.

علاوه بر خود بیماری آلزایمر علل متعددی در بروز مشکلات خواب در ایشان نقش دارند و شامل وجود سایر بیماریها مانند دیابت و بیماریهای قلبی، عوارض داروهای مصرفی، وجود افسردگی، درد، ... می باشند.

با توجه به اینکه خود بیمار ممکن است از بیان وجود مشکل خواب و علل آن ناتوان باشد، پزشک موظف است در این مورد از بیمار و اطرافیان وی سوال کند.

درمان در قدم اول شامل رفتار درمانی ، رعایت اصول بهداشت خواب و درمان عوامل زمینه ساز می باشد. در صورت نیاز داروهای ضد اضطراب و افسردگی یا داروهای خواب آور (بسیاری از داروهای خواب آور با افزایش مشکل شناختی و خواب آلودگی روزانه همراهند) و سی پپ تجویز می شود. سی پپ در افراد آلزایمری مبتلا به آپنه انسدادی خواب منجر به کند شدن روند تخریب شناختی و بهتر شدن علائم می شود.

تشخیص و درمان به موقع و مناسب اختلالات خواب در بیماری آلزایمر علاوه بر کاهش مشکلات شناختی با افزایش کیفیت زندگی فرد و مراقبان و اطرافیان وی و عدم ارجاع ایشان به مراکز نگهداری همراه است.